Серватка

Серватка (серб. сурутка, рсй. молочная сыворотка, поль. serwatka, чес. syrovátka, слц. srvátka укр. моло́чна сиро́ватка, горв. sirutka) – то чечносц хтора остава кед ше лїтне кисле млєко згрудкави и одчече як побочни продукт при доставаню сира. На одредзеней температури млєко ше скисало: на верх вируцело шметанку, под ню було кисле млєко, а под нїм ридка квашна чечносц. На єдну килу сира достанє ше осем литри серватки, хтора драгоцине терапеутске средство у процесу чисценя орґанизма од чкодлївих токсинох, шлєбодних радикалох, хтори у основи велїх хоротох. Єдно з охореньох, по думаню нутриционистох, на хторе конзумованє серватки ма благотворне дїйство то масна печинка.

Хаснованє

Серватку ше хаснує за комерциялни потреби: у далшей продукциї рижних сирох и велїх других продуктох за чловеково костиранє. Тиж так служи и як додаток у велїх поживових преробкох, уключуюци хлєб, крекери и комерциялне печиво, а тиж и за покарму животиньох (як помиї за швинї). Бильчки зоз серватки ше насампредз состоя з α-лакталбуминох и β-лактоґлобулинох. У зависносци од способу продукциї, серватка може мац и ґликомакропептиди (ҐМП).

Лїковити прикмети

Бильчки зоз серватки хтори ше видвоюю з тей мишанїни часто ше предава як додаток поживи. Таки дополнєня окреме популарни у бодибилдинґу. Чечна серватка ма лактозу, витамини и минерали, як и масци у малих количествох. Виглєдоваче заключели же серватка стимулує ошлєбодзованє инсулину, а поживово дополнєня зоз серватки можу помогнуц у реґулованю и зменшаню наглих звекшаньох уровня цукру у креви при лєдзох з диябетесом, тип 2, так же звекшую вилучованє инсулину.

Дараз ше серватку давало статку, а нєшка ю мож купиц на пияцох од женох цо предаваю сира, або у дутянох дзе ше предава продукти з млєка.

Литература

Словнїк руского народного язика II, О – Я, Филозофски факултет, Одсек за русинистику, Нови Сад 2017, б. 466

Вонкашня вязи

Сурутка, Википедија на српском језику, sr.wikipedia.org