Реверенда

Реверенда (серб. мантија, слц. reverenda, поль. reweverenda, мадь. rewerenda, од. лат. reverendus) шмати християнских священїкох и монахох. Реверенда нєлитурґийне облєчиво римокатолїцких богослужебних особох, подобна є подряснику. Подрясник облєчиво восточночо типу, та и грекокатолїцкого, а реверенда облєчиво у заходно римокатолїцким стилу.

То длуга по жем горня, з рукавами шмата на преклопйованє, чия фарба завиши од християнскей церкви. У Православней и Грекокатолїцкей церкви є найчастейше чарней, а ридше шивей фарби. Реверенду червеней або билей фарби можу ношиц лєм церковни велькодостойнїки (патриярхове, епископове/владикове и др).

Право ношиц реверенду достава закончени богослов на рукоположеню або новик/послушнїк на монашеню з боку епископа/владики. Священослужитель нє може окончовац анї єдну богослужбену роботу без реверенди.

Реверенду ше облєка прейґ обичних шматох, а поверх нєй приходза други часци богослужбених шматох (ризох).

Реверенда перше були шмати византийскей империї. То бул твардо закапчани плащ хтори мал опасач коло паса. Можлїве же тот плащ або заруцовач до Римского царства уведол цар Марко Аурелиє Антонин, народзени у нєшкайшим Лионє у Французкей. Познєйше, под час турскей окупациї, ґомбички заменєни зоз ширшим, одвойнє напредок зложеним материялом хтори ше закапчовало лєм коло шиї, з блядим ременьом або бляду пантлїку.

Сучасна реверенда ма на задку два специфично поскладани ранци (фалти), а на предку розпор ше капча зоз велїма ґомбичками од ґалєра по сподок, хтори тиж идзе аж по сподок як и при подряснику. За дияконох, презвитерох и епископох у велькей векшини реверенда ше шиє зоз чарного штофу. Розлика медзи реверендами священїкох нїзшого и висшого ранґу лєм у ґомбичкох и обшивкох дзиркох и рубцох: у першим случаю ґомбички и обшица чарни, а у другим червени. Крой и стил реверенди обовязує священїка на достоїнствену озбильносц, скромносц, строгосц и мудросц. Крой реверенди прикрива шицки природни нєдостатки цела, затитосц або, напроцив, красу цела.

Подобнє подряснику, реверенда тиж ма кишенки и зоз єдного и зоз другого боку од паса на долу.

Святїйши папа римски ноши реверенду и пояс зоз билого штофу. Римокатолїцки владикове, та и папа, на реверенди ноша наперсни крест з украшенями хтори виши на ланцущку и обешени є коло шиї. Римокатолїцки паноцове крест нє ноша.

Реверенда римокатолїцке официйне позаобрядне облєчиво, а припаднїки вельочислених монашеских чинох маю свой власни рижнородни урядови позаобрядни стил облєканя.

Реверенда символизує шмерц клерика за тот швет и його пошвецованє Богови и Царству нєбесному.

Литература

• Дзвони, християнски часопис, марец – април 2006. рок, протоєрей ставрофор о. Йоаким Холошняй

• о. др Роман Миз, Церковно литурґийно литурґични лексикон, бок 256

• Словнїк руского народного язика II, О – Ш, Нови Сад 2017, б. 388.

Вонкашнї вязи

• Мантија, sr.wikipedia.org